Sonda CPT – w wolnym tłumaczeniu – Cone Penetration Test – umożliwia zebranie danych geotechnicznych dzięki pomiarowi oporu pod podstawą, jak również wzdłuż stożka, który wciskany jest w grunt. Są to dwa parametry, które mierzy się dzięki stożkowi mechanicznemu Begemanna.
Podczas badań za pomocą sondy CPT można uzyskać dane, takie jak m.in. rodzaj gruntu czy również stopień zagęszczenia ziemi sypkiej.
Obecnie w celu uzyskania danych używa się sondy statycznej CPT, która jest najdokładniejszym narzędziem współczesnych. W grunt wciska się ze stałą prędkością pionowo stożek, który co jedną sekundę mierzy opór stożka w MPa. Siła ta wynosi – w zależności od rodzaju sondy – 50,100, 150 oraz 200 kN.
Sonda CPT używana jest między innymi, gdy na nieznanym terenie planowana jest budowa domów, bądź też dróg i autostrad. Zarejestrowane dane pomagają sprawdzić, czy ów ziemia jest idealna na zagospodarowanie oraz oblicza występujące prawdopodobieństwo problemów, które mogą wystąpić, takich jak osunięcie się gruntu.
Istnieją także sondy CPTU dokumentujące badania podłoża gruntowego.
Sondy używa się także, gdy ziemię chce się zagospodarować pod plantację. Wówczas sprawdza się, czy grunt jest właściwy i nadaje się do uprawiania owoców, warzyw i tym podobne. Sonda CPT daje bardzo dokładne wyniki.